Hàng tháng, các chị em đều phải trải qua những “ngày dâu” thật khó chịu. Thay đổi tính khí, trở nên dễ tức giận, nổi nóng hơn. Bụng thì đau quằn quại, lưng thì nhức mỏi, chẳng buồn ăn uống gì. Chỉ nhiêu đấy thôi cũng đã đủ khiến chị em phải mệt mỏi.
Có những bạn nữ gặp phải những bất thường về cơ thể và biểu hiện của kinh nguyệt khi “ngày đèn đỏ” tới. Điều này khiến cho các chị em khó kiểm soát hơn, lo sợ có thể một lúc nào đó, không đúng thời điểm thì “cô bé” lại xuất kinh. Đây cũng là một trong số những biểu hiện thường thấy nhất của sự rối loạn kinh nguyệt.
Hãy cùng Foelliekorea tìm hiểu xem Rối loạn kinh nguyệt là gì trong bài viết này nhé.
Rối loạn kinh nguyệt là gì?
Bình thường mỗi người có kinh nguyệt theo chu kỳ, đặc điểm và số lượng nhất định. Sự rối loạn kinh nguyệt bị gây ra bởi sự rối loạn nội tiết. Rối loạn kinh nguyệt thường xảy ra ở người trong độ tuổi tiền mãn kinh hoặc bạn nữ tuổi dậy thì.
Tuy nhiên có những rối loạn là dấu hiệu bất thường cảnh báo nguy hiểm.
- Kinh nguyệt là hiện tượng lớp niêm mạc tử cung bị bong ra theo chu kỳ. Kinh nguyệt là tình trạng chảy máu ra ngoài âm đạo do nội tiết thay đổi. Ở bé gái từ 12 đến 16 tuổi là lần đầu tiên xuất hiện kinh nguyệt.
- Trung bình mỗi chu kỳ kinh nguyệt khoảng 28 ngày, tuy nhiên cũng có một số trường hợp ngắn hơn (25 ngày), cũng có trường hợp dài hơn từ 30 đến 35 ngày.
- Tùy thuộc vào cơ địa từng người mà số lượng ngày ra kinh nguyệt là khác nhau, thường kéo dài trong khoảng từ 3 đến 5 ngày. Sau mỗi lần hành kinh có khoảng 50 đến 150 ml máu bị mất đi.
Những bất thường về kinh nguyệt là sự rối loạn chu kỳ kinh nguyệt. Biểu hiện có thể là số lượng máu kinh hoặc số ngày có kinh khác thường hơn so với các chu kỳ bình thường trước đó.
Rối loạn kinh nguyệt có thể là một trong các triệu chứng của bệnh lý nào đó như rối loạn nội tiết tố hay có tổn thương thực thể bộ phận sinh dục nữ. Nhưng đôi khi nguyên nhân có thể chỉ do điều kiện môi trường sống thay đổi.
Ở mọi độ tuổi đều có khả năng bị rối loạn kinh nguyệt, biểu hiện và mức độ khác nhau như sinh con, lứa tuổi dậy thì hay mãn kinh. Rối loạn kinh nguyệt làm ảnh hưởng trực tiếp đến khả năng sinh lý, sức khỏe. Nếu không sớm điều trị, phụ nữ có thể sẽ phải đối diện với nguy cơ suy giảm chức năng sinh sản.
Biểu hiện của rối loạn kinh nguyệt
Không phải lúc nào các bất thường của chu kỳ kinh nguyệt cũng đều là dấu hiệu của một bệnh lý. Mặc dù vậy, phụ nữ cũng nên quan tâm khi thấy mình có biểu hiện bất thường của rối loạn kinh nguyệt như:
- Bất thường về chu kỳ kinh: là khi vòng kinh ngắn dưới 22 ngày (hiện tượng kinh mau) hoặc vòng kinh trên 35 ngày (hiện tượng kinh thưa), đặc biệt là trên 6 tháng không có kinh (hiện tượng vô kinh).
- Bất thường về máu kinh: là khi có bất thường về ngày kinh và số lượng máu kinh:
- Thiểu kinh: lượng máu kinh dưới 20 ml/kỳ kinh và số ngày ra kinh nhỏ hơn 2 ngày.
- Rong kinh: số ngày hành kinh trên 7 ngày.
- Cường kinh (hay còn gọi là băng kinh): số lượng máu kinh trên 20 ml/kỳ kinh.
- Máu kinh có đặc điểm không đông, màu đỏ thẫm, chứa mùi hơi tanh. Máu kinh bất thường khi xuất hiện máu hồng nhạt, màu đỏ tươi hoặc cục máu đông.
Ngoài ra, có một số trường hợp chị em phụ nữ có triệu chứng khác thường đi kèm khi đến chu kỳ kinh nguyệt như Thống kinh.
- Thống kinh là tình trạng phổ biến nhất trong những bất thường về kinh nguyệt. Triệu chứng điển hình là đau bụng dưới trong khi hành kinh. Khi đau, cơn đau lúc đầu có thể xuyên qua cột sống, sau đó lan ra toàn bụng và lan xuống đùi.
- Bên cạnh đó, phụ nữ có thể có cảm giác đau lưng kèm theo căng vú, tức ngực, dễ xúc động, buồn nôn,..gây ra nhiều ảnh hưởng tiêu cực đến quá trình lao động và sinh hoạt.
Xem thêm: Kinh nguyệt không đều: Dấu hiệu ban đầu cảnh báo nhiều bệnh nguy hiểm
Nguyên nhân gây rối loạn kinh nguyệt
Ảnh hưởng của nội tiết:
- Sự cân bằng nội tiết tố bị ảnh hưởng từ mỗi giai đoạn của phụ nữ, bao gồm mãn kinh, tuổi dậy thì, sinh con, mang thai và cho con bú.
- Cơ thể sẽ xảy ra những thay đổi lớn trong độ tuổi dậy thì. Có thể sẽ mất đến vài năm để nồng độ progesterone và estrogen để đạt được thời gian bất thường và sự cân bằng của các chu kỳ kinh nguyệt phổ biến đến thời điểm này.
- Trong giai đoạn tiền mãn kinh, các nội tiết tố nữ ở buồng trứng bị suy giảm gây ra rối loạn, thay đổi số lượng máu kinh và chu kỳ kinh.
- Đối với phụ nữ, thời kỳ mãn kinh được tính từ 12 tháng sau kỳ kinh nguyệt cuối cùng.
- Trong quá trình mang thai,phụ nữ cũng sẽ không ra kinh nguyệt.
- Trong khi cho con bú, đa số phụ nữ đều không có kinh.
Nguyên nhân thực thể:
- Bất thường về thai nghén: dọa sảy thai hoặc chửa ngoài tử cung.
- Tổn thương thực thể: tổn thương cổ tử cung, polyp buồng trứng, polyp cổ tử cung, quá sản nội mạc tử cung, u xơ tử cung, ung thư cổ tử cung, ung thư niêm mạc tử cung, buồng trứng đa nang,…
- Bệnh lý tuyến giáp, u tuyến yên hay tiểu đường.
- Nhiễm khuẩn: viêm niêm mạc tử cung, viêm nhiễm đường sinh dục.
Thay đổi thói quen sinh hoạt, thay đổi điều kiện sống: Cơ chế thần kinh-nội tiết điều hòa kinh nguyệt. Khi môi trường sống thay đổi như thay đổi công việc, chuyển vùng, áp lực lớn từ công việc hoặc gia đình làm cho phụ nữ rơi vào trạng thái buồn rầu hay căng thẳng dẫn đến rối loạn kinh nguyệt.
Chế độ dinh dưỡng không phù hợp: Đột ngột thay đổi chế độ ăn, giảm cân hoặc tăng cân quá mức cũng gây ra tình trạng rối loạn kinh nguyệt.
Rối loạn tuyến giáp: Kinh nguyệt không đều thường xảy ra ở phụ nữ mắc chứng rối loạn tuyến giáp. Chu kỳ kinh nguyệt bị ảnh hưởng do hormone tuyến giáp tham gia ảnh hưởng trực tiếp đến tốc độ trao đổi các chất trong cơ thể.
Cho con bú: Trong sữa mẹ có chứa prolactin – chất làm chậm vòng kinh. Việc cho con bú sẽ làm giảm mức độ rụng trứng gần 1/3 so với bình thường. Cơ thể cũng cần 1 thời gian để có thể ổn định lại chu kỳ kinh nguyệt của người phụ nữ.
Hội chứng buồng trứng đa nang:
- Trong độ tuổi sinh sản, có khoảng 10% phụ nữ mắc hội chứng buồng trứng đa nang. Lượng estrogen tăng trong cơ thể do buồng trứng sản sinh các nang làm cho niêm mạc tử cung sẽ dày lên và bong ra.
- Những triệu chứng điển hình có thể kể đến là chậm kinh, tăng cân, mất kinh, mọc mụn trứng cá và rậm lông.
Vận động quá mức: ngày hành kinh có thể bị kéo dài hay lượng máu kinh tăng lên.
Chịu tác động từ thuốc: thuốc có thể ảnh hưởng xấu dẫn đến rối loạn kinh nguyệt, đặc biệt là đối với thuốc tránh thai, thuốc cao huyết áp hay thuốc điều trị bệnh tiểu đường.
Rối loạn kinh nguyệt có nguy hiểm không?
Rối loạn kinh nguyệt có gây ra nguy hiểm đến sức khỏe bởi:
Thiếu máu:
- Thời gian ra kinh kéo dài, lượng máu kinh nhiều sẽ gây ra tình trạng mệt mỏi, thiếu máu, da xanh xao, chóng mặt, thở gấp, tim loạn nhịp,…
- Đôi khi, tình trạng rối loạn kinh nguyệt có thể gây ra ảnh hưởng rất nghiêm trọng đến sức khỏe, thậm chí đe dọa đến tính mạng người phụ nữ.
Nguy cơ mắc bệnh lý phụ khoa:
- Ngoài việc gây ra các bất tiện trong quá trình sinh hoạt, rối loạn kinh nguyệt còn là môi trường lý tưởng cho sự phát triển của hệ thống hại khuẩn gây ra các bệnh lý viêm nhiễm vùng kín như u màng trong tử cung, viêm âm đạo, viêm buồng trứng,..
Ảnh hưởng đến hoạt động tình dục: những chuyên gia và nhà nghiên cứu khoa học đã chứng minh rằng nguy cơ mắc bệnh phụ khoa sẽ tăng lên nếu có quan hệ tình dục vào những ngày ra kinh nguyệt.
Ảnh hưởng đến nhan sắc của người phụ nữ:
- Cân bằng nồng độ hormone progesterone và estrogen sẽ hỗ trợ cho sắc đẹp của người phụ nữ. Nếu rối loạn 2 loại hormon này thì nhan sắc, sự tươi trẻ của phái đẹp sẽ bị ảnh hưởng trực tiếp.
- Phụ nữ dễ nóng tính hay cáu gắt khi nồng độ hormon này không ổn định.
- Không chỉ vậy, chất lượng cuộc sống có thể suy giảm đáng kể vì rối loạn kinh nguyệt còn làm chi nhiều phụ nữ mất tự tin, lo lắng và căng thẳng.
Bệnh lý nguy hiểm: Có một số trường hợp của rối loạn kinh nguyệt lại là triệu chứng của bệnh lý như ung thư niêm mạc tử cung, chửa ngoài tử cung,..Nếu bạn đi khám muộn thì sẽ rất nguy hiểm.
Đối mặt với nguy cơ vô sinh:
- Những người bị rối loạn kinh nguyệt thường xuyên đối mặt với nguy cơ cao bị vô sinh, hiếm muộn. rối loạn kinh nguyệt cúng là một dấu hiệu bất thường về sinh lý nữ giới.
- Rối loạn kinh nguyệt gây ảnh hưởng đến dự tính ngày rụng trứng khiến khả năng thụ thai bị giảm sút. Có rất nhiều phụ nữ trong độ tuổi từ 30 đến 40 mà vẫn chưa có con do bị rối loạn kinh nguyệt.
- Vì vậy, rối loạn kinh nguyệt hoàn toàn có thể gây suy giảm khả năng thụ thai và tăng nguy cơ vô sinh.
Xem thêm: Rối loạn kinh nguyệt ở tuổi dậy thì: Phải làm sao?
Phương pháp điều trị rối loạn kinh nguyệt
Ở phụ nữ, rối loạn kinh nguyệt là tình trạng thường gặp. Mặc dù vậy, phụ nữ nên đến gặp bác sĩ nếu bị rối loạn kinh nguyệt để được loại trừ bệnh lý thực thể, chẩn đoán xác định có phải điều trị tại bệnh viện không. Bác sĩ sẽ tư vấn phương pháp điều trị cho bạn và theo dõi tại nhà nếu bạn chỉ rối loạn kinh nguyệt cơ năng.
Những phương pháp giúp cải thiện các triệu chứng của rối loạn kinh nguyệt cơ năng bao gồm:
- Cải thiện chế độ ngủ nghỉ, ăn uống và làm việc cho phù hợp: phụ nữ cần thiết lập cho mình một chế độ dinh dưỡng phù hợp, bổ sung đầy đủ các chất dinh dưỡng cho cơ thể và giờ giấc làm việc và nghỉ ngơi cần được cân bằng. Để hạn chế chứng rối loạn kinh nguyệt bạn nên tập thể dục, vận động một vài động tác nhẹ nhàng vào buổi sáng, tích cực tập thể dục thường xuyên.
- Giữ tâm lý thật thoải mái: cố gắng sinh hoạt và làm việc trong môi trường trong lành, sạch sẽ và ít căng thẳng nhất. Bạn nên tập nghĩ đến điều tích cực, vui vẻ, bạn có thể trò chuyện với bạn bè hoặc nghe nhạc để đầu óc được thư giãn.
- Hạn chế sử dụng thuốc tránh thai: bạn không nên quá lạm dụng thuốc. Trước khi sử dụng thuốc tránh thai, bạn nên tham khảo ý kiến từ bác sĩ bởi thuốc tránh thai có rất nhiều tác dụng phụ. Thuốc tránh thai có thể sẽ thay đổi nồng độ các hormon sinh dục gây ra ảnh hưởng đến chu kỳ kinh nguyệt. Mất cân bằng hormone trứng sẽ không rụng khiến chậm kinh, vô kinh. Ngoài ra, việc tránh thai có khá nhiều phương pháp để lựa chọn, vì vậy bạn không nên lạm dụng thuốc tránh thai.
- Hạn chế sử dụng các chất kích thích như thuốc lá, bia, rượu,..: những chất kích thích này không chỉ ảnh hưởng trực tiếp đến hệ nội tiết tố, gây ra rối loạn kinh nguyệt mà còn là tác nhân gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe của làn da.
- Điều trị bệnh lý khác nếu có: tiểu đường, tuyến giáp,..
Xem thêm: Cách vệ sinh vùng kín đúng cách cho nữ tránh viêm nhiễm phụ khoa
Bài viết liên quan